Light a deepam and decorate it by
applying kumkum at 3 places.
प्रार्थना -
शुक्लाम भरधरं विष्णुम - शशिवर्णम चतुर्भुजं ।
प्रसन्न वदनं ध्यायेत - सर्व विघ्नोप शान्तये ॥
आचम्या –
ॐ केशवाय स्वाहा (Sip water from panchapaatra / uddharni)
ॐ नारायणाय स्वाहा (Sip water from panchapaatra / uddharni)
ॐ माधवाय स्वाहा (Sip water from panchapaatra / uddharni)
ॐ गोविन्दाय नमः
ॐ विष्णवे नमः
ॐ मधुसूदनाय नमः
ॐ त्रिवृक्रमाय नमः
ॐ वामनाय नमः
ॐ श्रीधराय नमः
ॐ हृषिकेशाय नमः
ॐ पद्मनाभाय नमः
ॐ दामोदराय नमः
ॐ संकर्षणाय नमः
ॐ वासुदेवाय नमः
ॐ प्रध्युमनाय नमः
ॐ अनिरुद्धाय नमः
ॐ पुरुषोत्तमायै नमः
ॐ अधोक्षजाय नमः
ॐ नारसिंहाय नमः
ॐ अच्युताय नमः
ॐ जनार्धनाय नमः
ॐ उपेन्द्राय नमः
ॐ हरये नमः
ॐ श्री कृष्णाय नमः
आसन शुद्धि –
उत्तिष्ठन्तु भूत पिशाचः एते भूमि भारकः ।
एते शामा विरोधेना ब्रह्म कर्म समारभे ॥
प्राणायामं –
(Hold your nose with Ring +
middle fingers and Thumb and recite)
ॐ भूहु । ॐ भुवः । ओ गम सुवः । ॐ महः ।
ॐ जनः । ॐ तपः । ओ गम सत्यम । ॐ तत्स वितुर वरेण्यं ।
भर्गो देवस्य धीमहि, धि योयोनः प्रचोदयात ।
ओ मापो ज्योति रसोमृतं ब्रह्म भूर्भु वस्सुवरोम ॥
(Release the hand from nose)
संकल्पम –
ममोपात्त दुरितक्षय द्वारा श्री परमेश्वर प्रीत्यर्धम
शुभे शोभने मुहूर्ते श्री महा विष्णोर आज्ञाय
प्रवर्त मानस्य आद्य ब्राह्मणः द्वितीय परार्थे श्वेत वराह कल्पे
वैवस्वत मन्वन्तरे कलियुगे प्रथम पादे जम्बू द्वीपे
भरतवर्षे भरतखण्डे अस्मिन वर्तमान व्यवहारिक चंद्रमानेन …
(Name of the year) नामा संवत्सरे, Vilambi (2018),
(Name of the aayanam) आयने, (Uttaraayan / Dakshinaayan)
(Name of the rithu) ऋतौ, (Vasanth/ Greeshma/ Varsha/ Sharad/ Hemanth/ Shishir)
(Name of the month) मासे, (Chaitra, Vaishaka, Jyeshta, Aashada, Sraavana, etc.)
(Name of the paksha) पक्षे, (Shuklapaksh/ Krishnapaksh)
(Name of the thithi) तिथौ, (Paadyami, Vidiya, Tadiya, Chaviti,... Pournamyam, etc.)
(Name of the day) वासरे, (Sunday - Bhanu/ Monday - Indu/ Tues - Bhouma/ Wednes - Soumya/ Thurs -Guru/ Fri - Bhrugu/ Saturday - Sthira)
शुभ नक्षत्रे शुभ योगे शुभ करण एवं गुण विशेषण विशिष्टायाम शुभ तिथौ …
श्रीमान (Name of Gotram) गोत्रस्य, (Name of self) नामधेयस्य, (if married) धर्मपत्नी समेतस्य (repeat 3 times)
ममोपात्त दुरितक्षय द्वारा श्री परमेष्वर प्रीत्यर्धम आयुष्याभि वृद्धिअर्थम्
मम श्रौत स्मार्थ नित्य कर्मानुष्ठान योग्यता फल सिध्यर्थं नूतन यज्ञोंपवीत धारणं करिष्ये ॥
(Dip your right hand middle finger in Panchapatra)
(New Yagnopaveetham should be purified with turmeric paste or kumkum)
यज्ञोंपवीते तस्य मंत्रस्य परमेष्टि परब्रह्मर्षि परब्रह्म देवता।
देवी गायत्री च्छंदः यज्ञोंपवीता धारणे विनियोगः ॥
(Wear Yagnopaveetham one set of threads after another reciting the following manthra.
While wearing Yagnopaveetham it should be held with both hands, the knot in the Yagnopaveetham being held above the head by the right hand facing upwards.)
यज्ञोंपवीत धारण मंत्र -
यज्ञोंपवीतम परमम् पवित्रं, प्रजापतेर्यत सहजम पुरस्तात ।
आयुष्य मग्रयं प्रतिमुंच शुभ्रम, यज्ञोंपवीतम बलमस्तु तेजः ॥
(In case of Brahmachari only one Yagnopaveetham is prescribed.)
Grihastha should wear a second one after performing Aachamanam ( केशवाय स्वाहा, नारायणाय स्वाहा, . . . . . ) and reciting the Sankalpa as,
मम गृहस्थाश्रम योग्यता सिध्यर्थं द्वितीय यज्ञोंपवीत धारणं करिष्ये ।
The second yagyonpaveetha should be worn in the same manner as the first one by holding the thread above the head and reciting the यज्ञोंपवीत धारण मंत्र.
Further, Grihastha should wear a third one in similar manner after performing Aachamanam with the following sankalpa :
मम उत्तरीयार्धम तृतीय यज्ञोंपवीत धारणं करिष्ये ।
and then recite once again the यज्ञोंपवीत धारण मंत्र.
Yagnopaveethams should be worn one by one as said above and every time Aachamanam should be performed.
If the yagyonpaveetahm has five set of threads, the fourth and fifth threads should be worn one after another by performing Aachamanam and Sankalpa as,
चतुर्थ / पंचम यज्ञोंपवीत धारणं करिष्ये ।
गायत्री मंत्र पठनं :
Hold the knots of both the old and new yagyonpaveetham together in the right hand and recite the following mantra:
गायत्री वेद मातसी सूत्र रूपेण दिष्टसि,
पूर्व सूत्र गतं तेजा नूतने स्थापयाम्यहम ।
Do the japa of Gayatri mantra 10 times holding together the knots of both the old and new yagyonpaveetham.
ॐ भूर्भु वस्सुवः तत सवितुर वरेण्यम भर्गो देवस्य धीमहि धियोयोनः प्रचोदयात।
यज्ञोंपवीत विसर्जन मंत्र :
Remove the old Yagyopaveetham from below the navel without touching the feet (it should not be removed from above the neck) by reciting the following mantra,
उपवीतं भिन्न ( छिन्न ) तन्तुम जीर्णम कश्मल दूषितं ,
विसृजामि जले ब्रम्ह वर्चो दीर्घायु रस्तुमे ।
(Old Yagnopaveetham should be dropped into water or placed on a Tree and should not be thrown into garbage)
Finally, perform Aachamanam one more time.
